U užičkom Istorijskom arhivu u toku je izložba “Mostovi na krivoj Drini”, autora Željka Markovića, pobrojavši ih 25 na drinskom toku dugom 346 kilometara.
Izložba je plod saradnje užičkog Istorijskog arhiva i Arhiva Republike Srpske.
Od Šćepan Polja, gde Drina nastaje od Pive i Tare, do njenog ušća u Savu kod Sremske Rače ima železnih, betonskih i kamenih mostova. Najstarija je čuvena kamena ćuprija u Višegradu, a najmlađi „bratoljub” u Ljuboviji. Najduži je Pavlovića most, 413 metara, a najkraći, 60 u Buk Bijeloj.
“Ono što je interesantno, na dužini od 92 kilometra u Bosni i Hercegovini, tamo gde nije granična reka ima 17 mostova, međutim, tamo gde je granična reka iz Republike Srbije i Bosne i Hercegovine, prema Republici Srpskoj ima samo sedam mostova, i prosečno na 35 kilometra je most tamo gde je granična reka”, kaže Željko Marković, autor izložbe.
Na 64 kilometra od Višegrada do Bajine Bašte ne postoji ni jedan most na Drini ili Zelenici, kako su je zvali.
“Svaki je delio jednu istu sudbinu, bio je koliko most spajanja, toliko i most razdvajanja tokom istorije i svaki je bio rušen. Ima ukupno šest mostova koji su nekada bili na Drini, koji su zabeleženi i na čijim mestima nije podignut nov most”, kaže Željko.
Ali o svakom je zabeležena priča na osnovu skromne arhivske i memoarske građe, kao i o drinskim vodenicama, starim lađama-burinkama, splavovima.
“Na mene je najviše ostavio utisak most reči, koji postoji između naroda sa obe strane Drine. Zato je na svakom panou istaknut i stih neke pesme koji govori o Drini, a to su ti mostovi koji nikada nisu bili srušeni”, dodaje Željko.
Zahvaljujući jednom takvom mostu, izložba “Mostovi na krivoj Drini” će posle užičkog Istorijskog arhiva biti otvorena i u više gradova Republike Srpske i u Sarajevu.
